Introductie
Voor de introductie van PrEP, hoe PrEP werkt en wat de voor- en nadelen ervan zijn verwijzen we je naar onze PrEP FAQ. Hier kun je informatie vinden om voor jezelf te bepalen of PrEP iets voor jou kan zijn. Je vindt er ook hoe een continu of periodiek (intermittent) inname-schema werkt.
Dit PrEPnu-protocol is geschreven op basis van de officiële Nederlandse PrEP Richtlijn van o.a. de Nederlandse Vereniging van Hiv-Behandelaren en de huisartsen-expertgroep Soa Hiv en Seksualiteit. Het is verstandig je aan deze (uitgebreidere) richtlijn te houden, liefst met hulp van je huisarts. We adviseren je daarom om de officiële Nederlandse PrEP-richtlijn uitgeprint mee te nemen naar je huisarts, opengeslagen op de tabel van pagina 12. Daarin staat samengevat hoe je veilig PrEP kunt gebruiken en welke tests nodig zijn voor je met PrEP kunt beginnen.
N.B. PrEP is een uitermate effectief preventiemiddel tegen hiv. Dat is wetenschappelijk aangetoond. Maar gebruik van PrEP biedt geen 100 procent garantie. (Dat geldt voor alle preventiemiddelen, inclusief het condoom.)
Medische tests die gedaan moeten worden bij PrEP-gebruikers
(Onderstreepte zaken zijn cruciaal om grote gezondheidsrisico’s te voorkomen, overige zaken zijn van minder groot belang, maar raden we je wel aan.)
Voorafgaand aan start PrEP:
✯ Nierfunctietest + urine dipsticktest op eiwit en glucose in urine
‣ Voor mensen met een nierfunctiestoornis is PrEP niet geschikt. Dit moet worden uitgesloten voor je gaat starten d.m.v. een nierfunctietest. Deze kun je bij je huisarts aanvragen en we verwachten dat binnenkort de GGD Amsterdam deze test gratis gaat aanbieden. Je laat dan je kreatinine in je bloed bepalen; de huisarts kan ook een testje doen voor eiwit en glucose in je urine. Dit zijn geen dure tests en zullen geen grote impact op je eigen risico hebben.
✯ Hepatitis B Virustest
‣ Dit is om uit te sluiten dat er je geen actieve hepatitis B-infectie hebt. Ook al ben je volledig ingeënt tegen hepatitis B is dit toch een belangrijke test om te doen via je huisarts. De inenting is namelijk niet altijd effectief en je loopt een risico om ziek te worden als je onbewust toch hepatitis B hebt opgelopen en je vervolgens PrEP gaat gebruiken.
‣ De hepatitis B-test hoeft niet als je kan bewijzen met een antistof-bepaling uit het verleden dat je echt immuun bent voor hepatitis B. Eens immuun voor hepatitis B is altijd immuun voor hepatitis B. Een bewijs van inenting alleen is niet voldoende.
✯ Hiv-test (4e generatie hiv-combinatietest) + Screening overige soa’s: chlamydia, gonorroe, syfilis in keel, anus en urine
‣ Het is van cruciaal belang dat als je start met PrEP je geen hiv hebt, anders kan het hiv-virus resistent worden tegen de werkzame stoffen in PrEP. Je moet daarom via de huisarts of de GGD een hiv-test uit laten voeren vlak voor je start met PrEP (maximaal 2 weken). Dit moet een 4e generatie hiv-test zijn, de uitslag hiervan duurt minimaal enkele dagen. Als je via de huisarts of via de GGD (bijv. via mantotman.nl) je laat testen zul je deze nieuwe hiv-test automatisch krijgen. Een hiv-sneltest, waarvan je de uitslag meteen te horen krijgt en die vaak via een vingerprik gaat is niet voldoende.
✯ Laat je elke 3 maanden testen op soa’s
‣ Wij raden je dringend aan om je voor je begint met PrEP en elke drie maanden daarna te laten testen op soa’s, inclusief hiv en hepatitis C. Hepatitis C bleek relatief vaak voor te komen onder mensen die zich hadden aangemeld voor de AMPrEP-studie. Wij adviseren daarom je te laten testen d.m.v. een hepatitis C-antistoffentest bij je huisarts.
‣ Let op: een hiv- en soa-test via de huisarts kan je makkelijk je eigen risico kosten. Om de kosten niet te hoog te laten oplopen kun je de hiv- en soa-test via de GGD laten doen of via Testlab van Man tot Man en de overige tests via de huisarts. Hepatitis B en C worden niet automatisch door de GGD bepaald.
✯ Check op interactie met geneesmiddelen die je al gebruikt
‣ PrEP heeft interacties met sommige andere geneesmiddelen (bijvoorbeeld met valaciclovir, een middel tegen herpes). Het is belangrijk dat als je al medicijnen gebruikt je eerst controleert of deze geen interacties hebben met PrEP, voordat je start met PrEP.
‣ Kijk samen met je huisarts of apotheker bijvoorbeeld op hivdruginteractions.org; vul dan in bij HIV Drugs “Tenofovir-DF” en “Emtricitabine (FTC)” en bij co-medications de geneesmiddelen (de stofnaam, niet de merknaam, zie hiervoor de bijsluiter) die je gebruikt. Je krijgt dan een antwoord of er wel of geen interacties zijn met deze middelen.
‣ Als je eenmaal met PrEP gestart bent en je krijgt nieuwe medicijnen, check dan opnieuw met arts of apotheker of er geen nieuwe interacties met PrEP zijn en bespreek met je arts dat je PrEP gebruikt.
1 maand na start PrEP:
✯ Nierfunctietest
‣ In zeldzame gevallen veroorzaakt PrEP een verstoring van de nierfunctie. Het is daarom belangrijk om 1 maand na het starten van PrEP je nierfunctie nogmaals te laten controleren.
✯ Hiv-combotest (4e generatie ELISA); zie boven
Elke 3 maanden na start PrEP:
✯ Hiv-combotest (4e generatie ELISA); zie boven
✯ Soa-screening: chlamydia, gonorroe, syfilis in keel, anus en urine